«Ey iman gətirənlər! Qadınlara zorla (və onlara narahatlıq torətməklə) varis cıxmaq sizə halal deyildir!...».(Nisa suresi. 19-cu aye.)
Cümə axşamı, 2024-03-28, 4:19 PM
Main » Files » Islamda qadinlar » Xanimlar ucun (

2013-06-18, 8:38 AM

Bağlantı əmri

   Təsəttur - Quran ədəbiyyatında "örpək"  kəlməsi üçün məhz bu sözdən istifadə olunur. "Sətərə" kökündən qaynaqlanan bu kəlmə örtünmək, gislənmək və hər şeyin üçində, yaxud arxasında saxlamaq mənasını verir.

    Dini termin olaraq qadın və kişinin örtünməsinə "təsəttur", örtülməli yerlərə isə "övrət" deyilir.  Ər-arvad bir-birilərinə məhrəm olsalar belə, təklikdə qaldıqda övrətlərini örtməlidirlər. Qeyd olunan hal evdə təkbaşına qalan şəxslərədə aiddir. Övrəti örtmədən qılınan namazlar batil hökmündədir. Çimərkən, qüsl alarkən övrət örtülməli, ayaqyolunda olduqda isə övrət hesab olunan yerlər qibləyə çevrilməməlidir.

    Çarəsizlik üzündən qibləyə tərəf çevrildikdə əl və ya paltarın ətəyi ilə övrət örtülsə daha yaxşı olar.

İlk bağlantı

    İlk örtünmə əmrini Adəm peyğəmbər (ə) və zövcəsi Həvva alır. Onlar belə bir hökmü qoruyan qadağaya əməl etmədikdə alırlar. 

يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا ۖ وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِكَ خَيْرٌ ۚ ذَٰلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ

    Ey Adəm oğulları! Sizə ayıb yerlərinizi örtəcək bir geyim və bir də bəzəkli libas (və ya mal-dövlət) nazil etdik. Lakin təqva libası daha yaxşıdır (xeyirlidir). Bu, Allahın ayələrindəndir ki, bəlkə, (onunla) öyüd-nəsihətə qulaq asasınız.


يَا بَنِي آدَمَ لَا يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ يَنْزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْآتِهِمَا ۗ إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لَا تَرَوْنَهُمْ ۗ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاءَ لِلَّذِينَ لَا يُؤْمِن

    Ey Adəm oğulları! Ayıb yerlərini özlərinə göstərmək üçün libaslarını soyundurub valideyninizi (Adəm və Həvvanı) Cənnətdən qovdurduğu kimi, Şeytan sizi də aldadıb yoldan çıxartmasın. Şübhəsiz ki, o (Şeytan) və onun camaatı sizləri sizin onları görə bilmədiyiniz yerlərdən görürlər. Biz şeytanları iman gətirməyənlərin (kafirlərin) dostları etdik. ("Əraf" 26-27)

    Örtünməyin fəlsəfəsi qarşı cinsin diqqətini cəlb etməmək, onu baxışları ilə günaha sövq etməmək və eyni zamanda öz  iffət və toxunulmazlığını qorumalıdır. Bədənin örtünməsi insan fitrətində qoyulsa da,  Allah-Təala Quranın müxtəlif ayələrində  bu məsələyə dəfələrlə təkid edir.  Amma bütün işlərdə olıduğu kimi , burda da Allahın razılığı əsas şərtdir.

    Cahiliyyət dövründə ərəblər Kəbə evini çılpaq təvaf edirdilər. Kişilər bu işi gündüz, qadınlar isə gecələr yerinə yetirər və bu əməllərini "Kəbəni içində günah etdiyimiz çirkli paltarlarla təvaf edə bilmərik" - deyərək izah edirdilər. Hələ Məkkə dövründə (hicrətdən əvvəl nazil olan ayələrdə möminlərə təvaf zamanı və namaz qılarkən örtünməli olduqları əmr olunur.

    "Ey Adəm oğulları! Hər bir ibadət vaxtı (namaz qılarkən, məscidə gedərkən və ya təvaf edərkən) gözəl libaslarınızı geyin," ("Əhzab" 31)

   Başqa bir ayədə ayıb yerlərini örtən kişi və qadınları böyük mükafat gözlədiyindən xəbər verilir."...ayıb (övrət) yerlərini (zinadan) qoruyub saxlayan kişilər və qadınlar və 

    "Həqiqətən, Allah məhz müsəlman kişilər və qadınlar, mömin kişilər və qadınlar, (Allaha) müti kişilər və qadınlar, doğru danışan kişilər və qadınlar, səbrli kişilər və qadınlar, təvazökar (yalnız Allah qarşısında kiçilən) kişilər və qadınlar, sədəqə verən, oruc tutan kişilər və qadınlar, ayıb (övrət) yerlərini (zinadan) qoruyub saxlayan kişilər və qadınlar və Allahı çox zikr edən kişilər və qadınlar üçün (axirətdə) məğfirət (bağışlanma) və böyük bir mükafat (Cənnət) hazırlamışdır!"


إِنَّ الْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْقَانِتِينَ وَالْقَانِتَاتِ وَالصَّادِقِينَ وَالصَّادِقَاتِ وَالصَّابِرِينَ وَالصَّابِرَاتِ وَالْخَاشِعِينَ وَالْخَاشِعَاتِ وَالْمُتَصَدِّقِينَ وَالْمُتَصَدِّقَاتِ وَالصَّائِمِينَ وَالصَّائِمَاتِوَالْحَافِظِينَ فُرُوجَهُمْ وَالْحَافِظَاتِ وَالذَّاكِرِينَ اللَّهَ كَثِيرًا وَالذَّاكِرَاتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً  (Əhzab" 35)وَأَجْرًا عَظِيمًا

    Quran kişilərin gözlərini naməhrəmdən qorumalarını qarşı tərəfin namus və iffətinə yönələ biləcək təcavüzun qarşısını almaları kimi dəyərləndirir:

    "(Ya Rəsulum!) Mömin kişilərə de ki, gözlərini haram edilmiş şeylərdən çevirsinlər (naməhrəmə baxmasınlar), ayıb yerlərini (zinadan) qorusunlar (və ya örtülü saxlasınlar). Bu onlar üçün (ədəb-ərkan, təmizlik baxımından) daha yaxşıdır. Şübhəsiz ki, Allah onların nə etdiklərindən xəbərdardır!"


قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ۚ ذَٰلِكَ أَزْكَىٰ لَهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ(Nur" 30)

    Qadınların örtünməsinin əhəmiyyəti və təfsilatı ilə növbəti ayədə belə bəyan olunur:

 

وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا ۖ وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ ۖ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلَىٰ عَوْرَاتِ النِّسَاءِ ۖ وَلَا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ ۚ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ

    "Mömin qadınlara de ki, gözlərini haram buyurulmuş şeylərdən çevirsinlər (naməhrəmə baxmasınlar), ayıb yerlərini (zinadan) qorusunlar (və ya örtülü saxlasınlar); öz-özlüyündə görünən (əl, üz) istisna olmaqla, zinətlərini (zinət yerləri olan boyun, boğaz, qol, ayaq və s. naməhrəmə) göstərməsinlər; baş örtüklərini yaxalarının üstünə çəksinlər (boyunları və sinələri görünməsin); zinət yerlərini ərlərindən, yaxud öz atalarından, yaxud ərlərinin atalarından (qayınatalarından), yaxud öz oğullarından, yaxud ərlərinin oğullarından, yaxud öz qardaşlarından, yaxud qardaşlarının oğullarından, yaxud bacılarının oğullarından, yaxud öz (müsəlman) qadınlarından, yaxud sahib olduqları (müşrik) cariyələrdən, yaxud kişiliyi qalmamış (onlarla birlikdə yemək yeyən) xidmətçilərdən, yaxud qadınların məhrəm yerlərini hələ anlamayan uşaqlardan başqasına göstərməsinlər; gizlətdikləri bəzək şeylərini (xalxallarını) göstərmək üçün ayaqlarını (yerə və ya bir-birinə) vurmasınlar. Ey möminlər! Hamınız Allaha tövbə edin ki, nicat tapasınız! (Mətləbinizə çatasınız!)" ("Nur" 31)

   Qadınlar evlərindən üşiyə çıxdıqda evlərində naməhrəm qarşısında olduqlarında üz və əl   istisna olmaqla, bütün bədənlərini örtməlidirlər.


يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ ۚ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا

    "Ya Peyğəmbər! Zövcələrinə, qızlarına və möminlərin övrətlərinə de ki, (evdən çıxdıqda cariyələrə oxşamasınlar deyə, bədənlərini başdan-ayağa gizlədən) örtüklərini örtsünlər. Bu onların tanınması (cariyə deyil, azad qadın olduqlarının bilinməsi) və onlara əziyyət verilməməsi üçün daha münasibdir. Allah bağışlayandır, rəhm edəndir!"(Əhzab" 59)


Əhzab surəsi

   Mədinədə hicrətin 5-7-ci illərində  nazil olur. Bu isə o deməkdir ki, artıq müsəlman cəmiyyəti və müsəlman ümməti formalaşmışdı. Bunun üçün də onun geyim, rəftar və davranışları, əxlaq normaları, bir sözlə, ictimai həyatı və məişəti ilə əlaqəli olan bütün məsələlər öz həllini  tapmalı idi.


Category: Xanimlar ucun ( | Added by: IslamQadini
Views: 1125 | Downloads: 0
Total comments: 0
Only registered users can add comments.
[ Registration | Login ]