«Ey iman gətirənlər! Qadınlara zorla (və onlara narahatlıq torətməklə) varis cıxmaq sizə halal deyildir!...».(Nisa suresi. 19-cu aye.)
Cümə günü, 2024-04-19, 2:01 AM
Main » Files » Islamda qadinlar » Xanimlar ucun (

2012-05-03, 9:34 AM
İSLAMDA QADININ YERİ -2


Qadın atasının və ya vəlilərindən birinin evində olduğu müddətcə kişinin malı saylı, heç bir şeyə sahib ola bilməzdi; hətta xüsusi paltarı və zinət vəsaitləri belə ev rəisinə aid idi; haqqında ön görülən hər cür siyasət tətbiq oluna bilər, hər cür cəzaya, hətta ölüm cəzasına belə çarpdırıla bilər, bir hədiyyə, hədiyyə, borc və borc olaraq digərlərinə verilərdi;
ərinin evinə intiqal etdiyində -əlbəttə alış, vermə şəklində intiqal edərdi; bu gedişatın qalıqlarından biri də indiki vaxtda bəzi yerlərdə davam edən süd bahasıdır.
Köhnə cəmiyyətlərdə, kişi istədiyi qədər qadınla evlənə bilər, qadının tam əksinə bu mövzuda heç bir heç bir haqqı yox idi; boşama haqqı da qadının əlində deyil, kişinin əlində idi;

Qısacası, primitiv cəmiyyətlərdə qadın insan şəklindəki heyvan kimi idi.
İkinci mərhələ: Qadının cəmiyyətdəki həyatında mədəni millətlər arasında mədəni qanun və qaydalar tapdığı bir mərhələ vardır; mədəni qanunlarla bənzərliyi olan Babildəki Samurabi qaydası, köhnə Rum, köhnə Yunan qanunu, köhnə  Çin və Misir qaydaları kimi. Bu qanun və qaydalar arasında hər nə qədərdə bir çox fərqliliklər varsa da qadının insan cəmiyyətində bir sıra haqqlara sahib olduğu və qadına həyatını davam etdirə bilməyən zəif bir insan gözüylə baxılması mövzusunda ortaq xüsusiyyətə sahibdirlər.
Bu cəmiyyətlərdə qadın hər vaxt və hər vəziyyətdə kişinin vəlayət və rəhbərliyi altında yaşamalıdır, davamlı günlərini uyğunluq və bağlılıqla keçirməli, heç bir istiqlalı olmamalıdır;
nə həyatında özünə bir yol seçmək və ya sərbəst bir cəhddə olmaq üçün iradə müstəqilliyinə və nə də az da olsa özünə işlə , bir işindən özü faydalanmaq, bir ödənişi həkk etmək, mühakimə mövqelərində bir iddia açmaq və ya şahidlikdə olmaq ya da əmr və nəhy etmək üçün əməli müstəqilliyə malikdir.
Bu cəmiyyətlərdə qadın atasının evində olduğu müddətcə içərisində atasına xəbərdar et, xüsusilə ona itaət edər. Atasının onun haqqındakı hər cür qənaəti etibarlıdır; kiminlə evləndirsə, kimə hədiyyə etsə, hansı siyasətdə olsa etiraz edə bilməz.
Qadının bu topluda heç kimlə miras alma və digər ailə haqqlarını üçün şərt olan rəsmi bir qohumluq bağı yoxdur; nə kişilərlə və nə də digər qadınlarla belə bir haqqa malikdir; yalnız bəzən atası, qardaşı və oğuluyla evlənməsini maneə törədən təbii bir qohumluq bağı vardır.

Köhnə millət və qövmlərdə qadın bəzən vəlisinin icazəsiylə etdiyi bir iş və ya evlilik mihriyesiyle əldə etdiyi pul xaricində sərvət sahibi ola bilməzdi. Əgər vəlinin özü istifadə etməsə idi qadının dolanışığı vəlisinin zaminliyi və ya onun kayyımlık və vəlayətiylə idarə edilərdi. İşdə bu səbəblə atası və ya əri qadını istədiyi kimi cəzalandırma (hətta uyğun hesab etsə öldürmə) haqqına sahib idi. Qadın yaxşı bir iş etsəydi onun fayda və tərifi kişinin olar, yaxşı mükafatı kişiyə verilərdi; lakin pis və çirkin bir iş etdiyində o işdən özü məsul tutular və o işin cəzasını özü çəkərdi.
Bəli, bəzən istisna olaraq ata-övladlıq şəfqəti və ya ər-arvadlıq sevgisiylə vəsiyyət vs. yollarla ona bir mal verilər və ya haqqında bəzi xüsusiyyətlər tanınardı; lakin hər vəziyyətdə iradə və əməlində müstəqil deyildi.
Bir bənzətmə edəcək olsaq, bu millət və qövmlərdə qadın həyatını idarə etmə gücünə sahib olmayan, vəlilərinin vəlayət və kayyımlığı altında və onlara uyğun gələrək yaşayan kiçik bir uşaq kimi sayılardı.
Bu millət və qövmlərdə qadının mövqesini qul və kölə halında yaşayan, iradə və əməl sərbəstliyi nemətindən məhrum olan əsirliyə də bənzədə bilərik. Döyüşdə zəfərə çatan düşmənə əsir düşən bir kölə hər nə qədər bir insan olsa və insanın bədənindəki bütün təchizata sahib olsa da ancaq düşmənin fateh və qalib bir cəmiyyət olduğu, iradə və əməl azadlığının bu cəmiyyətin hücumuna uğradığı, cəmiyyətin təməlinin bu cəmiyyət tərəfindən yıxıldığını və insanlığın yox edildiyini göz qarşısında saxlayaraq qalib gələn cəmiyyətin hərəkətini normal olaraq davam etdirə bilməsi üçün onun əməl və iradə azadlığını əlindən alıb zillət və köləliyə salmalı, göz altında tutmalıdır.
 tebyan.net
Category: Xanimlar ucun ( | Added by: IslamQadini
Views: 1030 | Downloads: 0
Total comments: 0
Only registered users can add comments.
[ Registration | Login ]